Ngày 5 tháng 9 năm 2025, Viện Khoa học Kỹ thuật Bưu điện tổ chức buổi Hội thảo dành cho cộng đồng sinh viên ngành Công nghệ Thông tin định hướng ứng dụng – Hội thảo với chủ đề Nhận diện các phương thức lừa đảo nhắm vào sinh viên trên không gian mạng. Đây không chỉ là một buổi trao đổi kiến thức đơn thuần, mà còn là tiếng chuông cảnh báo, là hành động thiết thực nhằm bảo vệ thế hệ trẻ – những chủ nhân tương lai của cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số – trước những thủ đoạn tinh vi, phức tạp của tội phạm mạng.

Giới Thiệu Diễn Giả

Hội thảo vinh dự được đón tiếp Tiến sĩ, Đại uý Nguyễn Đức Hưởng – chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực an ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, hiện đang công tác tại Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm công nghệ cao – Bộ Công An. Với hơn 15 năm kinh nghiệm nghiên cứu và thực tiễn trong công tác bảo đảm an toàn thông tin, TS. Hưởng đã có nhiều đóng góp quan trọng trong việc xây dựng chiến lược phòng chống lừa đảo trên không gian mạng tại Việt Nam.

Qua bài trình bày sâu sắc và cụ thể, TS. Nguyễn Đức Hưởng đã cung cấp cho đại biểu, đặc biệt là sinh viên ngành Công nghệ Thông tin, những kiến thức cập nhật về các thủ đoạn lừa đảo mới nhất, cũng như chia sẻ các kỹ năng quan trọng để nhận diện và phòng tránh hiệu quả trước nguy cơ ngày càng gia tăng của tội phạm mạng.

Bức Tranh Thực Trạng Tội Phạm Lừa Đảo Mạng Toàn Cầu Và Việt Nam

Con số thiệt hại lên đến hơn 1.000 tỷ USD toàn cầu trong năm 2024 đã phản ánh sự nguy hại không thể lơ là của lừa đảo trực tuyến, chiếm gần 60% tổng tội phạm mạng. Tại Việt Nam, hơn 16.000 phản ánh lừa đảo được ghi nhận, với phần lớn các vụ việc liên quan đến tài chính – lĩnh vực cực kỳ nhạy cảm và quan trọng. Tỷ lệ người dùng mạng xã hội bị nhắn tin, gọi điện lừa đảo lên tới 73% cho thấy sự ảnh hưởng rộng lớn và trực tiếp đến từng cá nhân trong xã hội, đặc biệt là giới trẻ và sinh viên.

Sinh Viên – Nhóm Đối Tượng Đặc Thù Và Tầm Quan Trọng

Sinh viên luôn là một trong những nhóm đối tượng dễ trở thành mục tiêu tấn công của các hình thức lừa đảo trên không gian mạng, bởi đặc điểm độ tuổi trẻ, môi trường sống xa gia đình và thường xuyên tiếp cận với công nghệ, mạng xã hội. Đây là giai đoạn các bạn đang phát triển về nhận thức xã hội, tài chính còn hạn chế, kinh nghiệm ứng phó với các mối nguy trên mạng chưa dày dạn, đồng thời lại là nhóm sử dụng công nghệ, thanh toán online, dịch vụ số nhiều hơn so với các lớp tuổi khác. Thêm vào đó, tâm lý háo hức trải nghiệm, mong muốn tìm kiếm cơ hội việc làm, đầu tư hoặc kết bạn mới khiến sinh viên càng trở nên dễ bị các chiêu trò lừa đảo tinh vi lôi kéo, dụ dỗ. Chính vì vậy, nâng cao nhận thức bảo mật cá nhân và kỹ năng phòng chống lừa đảo mạng cho sinh viên là nhiệm vụ nền tảng, góp phần bảo vệ an toàn cá nhân và môi trường giáo dục lành mạnh.

Nhận Diện Thủ Đoạn Lừa Đảo Tinh Vi, Để Chủ Động Phòng Tránh

Hội thảo đã đi sâu phân tích những thủ đoạn lừa đảo tinh vi và đầy mưu mô như: mạo danh cán bộ, cơ quan công quyền để tạo niềm tin; chiếm quyền điều khiển tài khoản mạng xã hội và lợi dụng quan hệ bạn bè để phát tán lừa đảo; thao túng tâm lý qua hình thức đầu tư tiền ảo, chứng khoán giả mạo; ứng dụng công nghệ deepfake để tống tiền, làm nhục ảnh hưởng đến danh dự cá nhân; hay gửi các ứng dụng chứa mã độc để chiếm quyền điều khiển thiết bị.

Việc nhận diện sớm những chiêu trò này giúp sinh viên nâng cao ý thức cảnh giác, xây dựng “tấm lá chắn” bảo vệ cho mình và gia đình trước sự bủa vây của hiểm họa số.

Kỹ Năng An Toàn Số – Hành Trang Không Thể Thiếu Trong Thời Đại Số

Hội thảo không chỉ dừng lại ở lý thuyết mà còn tập trung trang bị kỹ năng thiết thực cho sinh viên: từ nhận biết tin nhắn, cuộc gọi giả mạo, đến cách bảo vệ mật khẩu, quản lý thông tin cá nhân, hạn chế tiết lộ trên mạng; tận dụng các công cụ bảo mật và phần mềm chống virus; cùng với tinh thần chủ động tố giác các hành vi lừa đảo cho cơ quan chức năng.

Diễn giả nhấn mạnh bộ quy tắc “4 không – 2 phải” như kim chỉ nam giúp mỗi cá nhân chủ động phòng tránh lừa đảo mạng. Thực hiện nghiêm túc những nguyên tắc này, sinh viên sẽ xây dựng được sự tỉnh táo, bản lĩnh khi đối diện với các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi.

4 không bao gồm:

• Không sợ: Luôn giữ bình tĩnh, không hoảng sợ trước những cuộc gọi, tin nhắn, thông tin lạ đe dọa hoặc liên quan tới các vụ việc chưa xác minh nguồn gốc.

• Không tham: Không cả tin vào các lợi nhuận phi thực tế, các lời mời gọi, dụ dỗ nhận tài sản dễ dàng.

• Không kết bạn với người lạ: Tuyệt đối không cung cấp thông tin cho người lạ trên mạng và hạn chế tham gia vào các nhóm, hội mà chưa rõ mục đích thực sự.

• Không chuyển khoản: Không thực hiện giao dịch chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân theo yêu cầu của người lạ, tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo.

2 phải cần nhớ:

• Phải thường xuyên cảnh giác: Bảo mật thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, mạng xã hội và liên tục cập nhật kiến thức phòng chống mạng.

• Phải tố giác ngay với công an khi có nghi ngờ: Chủ động báo cáo các trường hợp nghi vấn lừa đảo để được tư vấn, hỗ trợ và xử lý kịp thời.

Góc Nhìn Việt Nam: Phát Triển Một Thế Hệ Trẻ Chủ Động, Có Trách Nhiệm Xã Hội

Hội thảo không chỉ là nơi truyền tải tri thức về an ninh mạng mà thực sự đã trở thành một nền tảng bồi đắp tư duy chủ động, ý thức trách nhiệm xã hội và tinh thần cảnh báo mạnh mẽ cho thế hệ trẻ. Sự kiện đã kết nối sát thực giữa kiến thức học đường với thách thức ngoài thực tiễn xã hội, giúp sinh viên nhìn nhận rõ vị trí, vai trò của mình không chỉ với tư cách người sử dụng mà còn là người kiến tạo môi trường số an toàn, lành mạnh cho cộng đồng.

Qua những chia sẻ giàu chiều sâu và trải nghiệm thực tiễn, hội thảo đã truyền cảm hứng để sinh viên không ngừng chủ động học hỏi, nghiên cứu, vận dụng và lan tỏa các giá trị bảo mật mạng trong đời sống, góp phần hình thành một thế hệ công dân số bản lĩnh, có trách nhiệm với xã hội. Sinh viên được khuyến khích vươn lên trở thành lực lượng tiên phong – những “lá chắn xanh” trước các nguy cơ, bảo vệ trật tự, an toàn thông tin trong mọi lĩnh vực phát triển của đất nước, lan tỏa năng lượng tích cực đến bạn bè, gia đình và cộng đồng.

Lời Cảm Ơn

Thay mặt Ban tổ chức, xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến các chuyên gia đã tận tình chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm quý báu. Xin gửi lời tri ân tới toàn thể sinh viên ngành Công nghệ Thông tin định hướng ứng dụng, những người đã nhiệt tình tham gia và đóng góp ý kiến để buổi hội thảo thành công rực rỡ.

Chúng tôi tin tưởng rằng, với ý thức nâng cao và kỹ năng được trang bị, các bạn sẽ trở thành những người bảo vệ kiên cường trên “mặt trận số”, góp phần xây dựng một xã hội an toàn, hiện đại, văn minh.

Folder ảnh sự kiện